Financiering van het bedrijfsleven
Banken zien de financiering van het MKB als één van hun kerntaken. Een succesvol MKB en een succesvol Nederland zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Banken leveren door middel van hun financieringen aan het bedrijfsleven een essentiële bijdrage aan het Nederlandse ondernemersklimaat. Banken zijn verreweg de belangrijkste externe financier van het midden- en kleinbedrijf. Door afname van de vraag naar financiering en een scherper risicobeleid van de banken staat er nu minder bancaire financiering uit dan een aantal jaar geleden. Niettemin is en blijft financiering van het bedrijfsleven een kernactiviteit van de banken.
Highlights
- Het overgrote deel van de kredieten aan ondernemers wordt verstrekt door banken.
- In de periode van geringe economische groei na de crisis van 2008 hebben bedrijven hun investeringen teruggeschroefd, waardoor de vraag naar financiering is afgenomen. Voor veel bedrijven geldt bovendien dat tijdens de crisis hun financiële gezondheid achteruit is gegaan. Zij hebben in de eerste plaats behoefte aan versterking van hun risicodragend en eigen vermogen in plaats van bancaire financiering.
- Banken hebben in de nasleep van de crisis veel afgeboekt op oninbare leningen. Sinds de crisisjaren is de risicobeoordeling in het belang van zowel bank als klant aangescherpt. Mede onder druk van toezichts- en kapitaalseisen is het productaanbod sinds 2010 veranderd.
- Voor financieel gezonde bedrijven met goede ondernemingsplannen is voldoende bancaire financiering beschikbaar. Ook de komende jaren verwachten de banken in de vraag naar financiering te kunnen voorzien. De versterking van de kapitaalbuffers van banken is vooralsnog geen beletsel.
Alternatieve financieringsmogelijkheden
De NVB zet zich in voor een gezond ondernemingsklimaat met een breed aanbod van financieringsmogelijkheden. Het kan zijn dat (volledige) bancaire financiering niet verantwoord is. Banken helpen ondernemers in dat geval op weg om op een andere manier passende financiering te vinden. Bijvoorbeeld door het combineren van verschillende financieringsvormen, ook wel ‘gestapeld financieren’ genoemd.
Highlights
- Alternatieve financieringsmogelijkheden dragen bij aan de noodzakelijke verbreding van het financieringslandschap. Daarbij gaat het om ‘nieuwe’ financieringsvormen als crowdfunding én om al langer bestaande financieringsvormen als private equity. Banken ondersteunen deze ontwikkeling door de inzet van kennis en ervaring.
- Banken hebben samen met onder andere het ministerie van Economische Zaken, MKB-Nederland en de Kamer van Koophandel het initiatief genomen voor de Nationale Financieringswijzer. Die maakt mkb-ondernemers wegwijs in het aanbod van publieke en private financieringsvormen. Daarnaast ondersteunen banken de Stichting MKB Financiering, die zich inzet voor de groei en professionalisering van deze sector. Er is een duidelijke trend waarneembaar naar meer samenwerking via cofinanciering en doorverwijzing.
- Om bedrijven met goede ondernemingsplannen, maar onvoldoende eigen vermogen en zekerheden toch aan bancaire financiering te helpen, maken banken gebruik van nationale en Europese overheidsregelingen. De bekendste landelijke regeling is de Borgstellingsregeling MKB.
Micro en kleinbedrijf
- Banken concurreren onderling fors om ook de kleine kredieten te verstrekken. Ook hier geldt dat voor gezonde investeringsplannen altijd financiering beschikbaar is. Ondanks relatief hogere kosten willen banken ook kleine kredieten blijven verstrekken. Het micro en kleinbedrijf vertegenwoordigt een grote populatie ondernemingen en is daarmee wel degelijk interessant voor de bank.
- De dienstverlening van de banken aan het MKB is in de afgelopen jaren in hoog tempo veranderd. De vaste accountmanager is voor kleinere klanten verdwenen en aanvragen voor kleine kredieten worden in eerste instantie veelal digitaal ingediend. Tegelijkertijd hebben banken het proces eenvoudiger, efficiënter en transparanter gemaakt, wat juist ook garandeert dat de bank dit klantsegment blijft bedienen.
- Het micro-bedrijf en startende, innovatieve of snelgroeiende bedrijven komen moeilijker aan financiering. De meeste afwijzingen vinden plaats bij deze klantgroepen. De oorzaak van afwijzingen ligt bij het microbedrijf veelal bij ontoereikende terugbetaalcapaciteit, een gebrek aan risicodragend vermogen, te weinig zekerheden en/of onvolledige onderbouwing van een kredietaanvraag.
- Bij innovatieve en snelgroeiende bedrijven is een afwijzing, naast dat in deze groep juist veel risicodragend kapitaal nodig is, vaak het gevolg van een onzeker businessmodel of nog onvoldoende bewezen technologie.
- Juist hier zijn alternatieve financieringsvormen, zeker waar het gaat om het verschaffen van risicodragend kapitaal, een belangrijke aanvulling op bancaire financiering.