‘Naast beperking van risico's ook de kansen zien'

12 oktober 2016
De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) gaat in haar rapport 'Samenleving en financiële sector in evenwicht’ uit van een integrale benadering van maatschappij en financiële sector.

Daarmee geeft de Raad een goede impuls aan de verdere dialoog over de rol van de financiële sector en de interactie tussen consumenten van financiële diensten en dienstverleners. De Raad focust in haar rapport op de ontwikkelingen die leidden tot de financiële crisis. Het is inderdaad essentieel de lessen daarvan te trekken. In de afgelopen jaren is dit ook opgepakt door overheden en toezichthouders, nationaal, Europees en wereldwijd én door financiële instellingen zelf. Daarnaast is het belangrijk naar de kansen te kijken die een diverse, innovatieve en dynamische financiële sector biedt aan samenleving en economie in een open, internationale omgeving. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) vindt dat aandacht voor dit aspect in het rapport niet zou hebben misstaan.

Veel stappen gezet

Klanten moeten zich bewust zijn van de risico's van overmatig gebruik van financiële producten en ook weerbaar zijn in het financieel verkeer. De Raad wijst daar terecht op. Sinds de crisis zijn hier door regelgever, toezichthouder én de financiële sector zelf veel stappen gezet, bijvoorbeeld op het terrein van hypotheken en bij het aanbieden van eenvoudigere en transparante producten.

Sinds 2008 zijn financiële instellingen robuuster gemaakt door acties van regelgevers en toezichthouders én de instellingen zelf. Er zijn belangrijke vorderingen gemaakt bij het versterken van buffers, het verbeteren van risicobeheersing en vernieuwing van cultuur en gedrag. De Raad wijst er terecht op dat de kaders hier vooral Europees en internationaal worden bepaald. Ze pleit voor een actieve inzet van Nederland in dat verband. De NVB ondersteunt ten volle de verdere voltooiing van de Europese Bankenunie. Kapitaalseisen komen in internationaal verband tot stand en dat is ook de verstandige aanpak.

Actuele uitdagingen

De Raad besteedt relatief weinig aandacht aan de actuele uitdagingen voor financiële instellingen om hun rol voor economie en samenleving optimaal te kunnen blijven vervullen tegen de achtergrond van de discussies in het Bazels Comité over verdere aanscherping van eisen voor financiële instellingen, een aanhoudende lage rente en snelle technologische ontwikkeling. Juist nu het in Nederland en Europa aankomt op een nieuw maatschappelijk en economisch élan is sterke, diverse en innovatieve financiële dienstverlening van groot belang.

De NVB onderschrijft het belang van diversiteit in aanbieders van financiële diensten binnen en buiten de traditionele sectoren. Daarmee is er voor klanten meer te kiezen en wordt concurrentie en innovatie bevorderd. Ook kan met een breder aanbod een te grote afhankelijkheid van één bron van financiering, bijvoorbeeld bancaire, worden verkleind.

Ruimte voor maatwerk

De NVB sluit zich graag aan bij het pleidooi van de Raad voor meer evenwicht in gezinsbalansen en het belang van vermogensopbouw. Bij het extra toerusten van consumenten om zo mogelijk collectief in gesprek te gaan met aanbieders van financiële diensten dient te worden bedacht dat het bij deze dienstverlening veelal gaat om maatwerk en dat persoonlijke omstandigheden sterk meewegen in de advisering en het aanbod. De NVB is het overigens eens met de Raad dat extra toezichtsregels de speelruimte van banken om maatwerk te bieden aan klanten kunnen beperken.

De Raad roept op tot een meer vruchtbare dialoog tussen financiële sector en samenleving. De financiële sector mag niet los gezien worden van de samenleving. Ze is daar voluit onderdeel van. De NVB draagt graag bij aan die verdere dialoog.