Zonnepaneel zoekt bedrijfsdak
Rik Aertsen, jurist bij ING: “We zien vaak dat exploitanten van zonnepanelen aan eigenaren van bedrijfsvastgoed vragen of zij hun dakoppervlak willen verhuren voor de plaatsing van zonnepanelen. Dat kan interessant zijn voor de eigenaren. Het kan extra inkomsten genereren, maar ook zorgen dat hun huurders of gebruikers duurzame en goedkope energie kunnen afnemen. Bovendien kan plaatsing van zonnepanelen goed zijn voor de waardeontwikkeling van het vastgoed. Het gebouw wordt duurzamer, dus krijgt een beter energielabel.”
Rik Aertsen
Scheiding van eigendommen
De financierbaarheid van zulke projecten is vrij complex. Dat komt vooral doordat er veel verschillende partijen bij betrokken zijn, met verschillende belangen, aldus Aertsen: “Neem de exploitant van zonnepanelen. Die wil zekerheid dat hij eigenaar blijft van de panelen. Want als zaken voor lange tijd op een gebouw worden gemonteerd, kan een rechter op basis van ons privaatrecht oordelen dat het eigendomsrecht van die zaken op de eigenaar van het gebouw is overgegaan. Die overgang kan wel worden voorkómen. Maar dan moet men de gang maken naar de notaris, om een opstalrecht te vestigen. Dat opstalrecht zorgt voor een scheiding van eigendom van het gebouw en eigendom van de panelen. Dit is iets waar de financiers van zonnepanelenexploitanten vaak ook om vragen.”
“Verder is bij het vestigen van zo’n opstalrecht niet alleen de medewerking nodig van de gebouweigenaar. Maar ook van diens hypotheekverstrekker die ook weer eigen voorwaarden stelt aan dat opstalrecht: hoe wordt gegarandeerd dat plaatsing en onderhoud geen schade toebrengen aan het onderpand? Zijn mogelijke schades verzekerd? Ook daarover moeten bij de notaris goede afspraken worden gemaakt. Verder is ook de huurder van het gebouw partij in zulke projecten.
Aertsen: “In juridische termen heet dit een ‘dakverhuurconstructie met opstalrecht’. Bij grootschalige projecten is er voldoende geld en tijd voor het maken van maatwerkafspraken. Maar bij kleinere projecten kan dit vaak niet, waardoor zonnepaneelprojecten soms niet van de grond komen en dat is natuurlijk heel jammer. Hoe kun je dat oplossen? In een gesprek met de NVB en enkele juristen van banken ontstond het idee om een standaardakte te ontwikkelen voor de vestiging van het opstalrecht in deze situatie.
Bij de ontwikkeling daarvan waren de banken betrokken, zowel banken die zakelijk vastgoed financieren als banken die zich bezighouden met duurzame energieprojecten. Maar ook vertegenwoordigers uit de zonnepanelenbranche, de overheid, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), vastgoedtaxateurs en de beroepsvereniging van notarissen, de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB), zaten aan tafel.”
Voor iedereen
De standaardakte is nu klaar. Wie kan hem gebruiken? Aertsen: “Eigenlijk alle partijen die betrokken zijn bij de plaatsing van zonnepanelen op bedrijfsvastgoed. Het is een modelakte; partijen kunnen hem gebruiken als startpunt voor het maken van afspraken en zelf aanpassen. En omdat er zo veel partijen bij de ontwikkeling zijn betrokken, denken we ook dat er een breed draagvlak is voor deze akte. De akte houdt rekening met de belangen van alle betrokkenen. Het is misschien een klein stapje op weg naar financiering van duurzame energieprojecten en naar verduurzaming van onze energievoorziening. Maar veel kleine stapjes maken één grote.”
“Samen met de andere groenfondsen en groenbanken én in samenwerking met de overheid gaan we de groep financierbare innovatieve energieprojecten vergroten, zodat we nog meer duurzame meters kunnen maken in de energie-transitie. Het is bedoeling dat er obstakels worden weggenomen in de financiering van non-mainstream projecten: nieuwe technologieën, kleine projecten, nieuwe vormen. Deze standaardakte zonnepanelen is daar een prachtig voorbeeld van!”
Itske Lulof (voorzitter van het Beraad Groenfondsen van de NVB en Director Energy & Climate van Triodos Investment Management) ondertekende in 2013 de Green Deal voor duurzame energieprojecten, namens de deelnemende banken.
Zie voor meer informatie de site van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), greendeal.nl.